روز نو :لیر ترکیه بدترین سال خود را از زمان روی‌کار آمدن رئیس‌جمهور طیب اردوغان در حدود دو دهه پیش به ثبت رسانده و کاهش ارزش لیر علی‌رغم درخواست روز جمعه وی از ترک‌ها برای اعتماد به سیاست‌های غیرمتعارف او در کاهش نرخ بهره در مواجهه با تورم فزاینده ادامه پیدا کرده است.

: لیر ترکیه بدترین عملکرد در بازارهای نوظهور در سال 2021 و همچنین در چند سال اخیر را به ثبت رسانده است؛ این ارز 44 درصد از ارزش خود در برابر دلار در طول سال و نوزده درصد از ارزش خود را در هفته گذشته از دست داده است.

بحران ارزی ترکیه در ماه‌های اخیر شتاب گرفت و اقتصاد 720 میلیارد دلاری این کشور را تحت‌تأثیر قرار داد که عمدتاً به دلیل «برنامه اقتصادی جدید» اردوغان که متمرکز بر صادرات است و با وجود سقوط لیر و تورم بیش از 21 درصدی بر کاهش نرخ بهره تأکید دارد.

برای کاهش آشفتگی، رئیس‌جمهور ترکیه دو هفته پیش از طرحی رونمایی کرد که در آن دولت از سپرده‌های محلی در برابر ضرر سقوط ارز محافظت خواهد کرد که جرقه‌ افزایش شدید پنجاه درصدی ارزش لیر با حمایت بانک مرکزی شد.

روز جمعه، اردوغان ـ که رتبه‌های نظرسنجی‌اش در آستانه انتخابات سال 2023 کاهش می‌یابد ـ از ترک‌ها خواست تمام پس‌اندازهای خود را به لیر نگه دارند و طلا را به بانک‌ها منتقل کنند و گفت که نوسانات بازار تا حد زیادی تحت کنترل است.

او گفت: «تا زمانی‌که پول خود را معیار قرار ندهیم، محکوم به سقوط هستیم. لیر ترکیه، پول ما، همان چیزی است که با آن پیش خواهیم رفت. نه با این ارز یا آن ارز خارجی.»

وی با تکرار دیدگاه غیرمتعارف خود مبنی‌بر اینکه نرخ‌های بالا قیمت‌ها را بالا می برد، گفت: ما نبردی را برای نجات اقتصاد از چرخه نرخ‌های بهره بالا و تورم بالا آغاز کرده‌ایم.

در پاسخ به صحبت‌های اخیر اردوغان، لیر تا 13.63 تضعیف شد و قبل از بهبودی، روز را ثابت در 13.1875 به پایان رساند.

بحران ارزی که دومین بحران از سال 2018 است، به‌شدت پس‌انداز و درآمد ترک‌ها را از بین برده است و نوسانات، بودجه و برنامه‌های آتی خانوارها و مشاغل را تحت‌تأثیر قرار داده است.

نرخ برابری لیر در دو هفته گذشته در برابر دلار از 18.4 به 10.25 رسیده است و بدترین سال خود را از سال 2001، زمانی‌که حمایت صندوق بین‌المللی پول باعث ایجاد بحران در ترکیه شد، به ثبت رسانده است.

در بازار تهران نیز لیر ترکیه هفته را ریزشی آغاز کرد و با افت شصت تومانی قیمت از ابتدای روز تاکنون به قیمت دو هزار و 220 تومان رسیده است.
۱۳۷ هزار ایرانی در یک ماه به ترکیه سفر کردند

با شدت گرفتن بحران ارزی در ترکیه خیل گردشگران به این کشور حجوم آوردند؛ به‌طوری‌که تنها در ماه نوامبر نزدیک به 137 هزار ایرانی به این کشور سفر کردند.

گزارش وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه حاکی از آن است که تعداد خارجی‌هایی که از ترکیه بازدید کرده‌اند نسبت به نوامبر سال ۲۰۲۰ نزدیک به ۱۱۱.۵ درصد افزایش یافته است، اما همچنان ۱۹.۵ درصد نسبت به سطح قبل از همه‌گیری در ماه مشابه سال ۲۰۱۹ پایین‌تر است.

ماه گذشته، پرجمعیت‌ترین شهر ترکیه، استانبول، با ۵۷ درصد سهم و با جذب ۹۹۷۶۲۱ خارجی، بیشترین تعداد گردشگران خارجی را داشته و پس از آن، شهر تفریحی مدیترانه‌ای آنتالیا و ادرنه در شمال غربی ترکیه، که هم‌مرز با بلغارستان و یونان است، قرار گرفتند.

روس‌ها یازده درصد یا ۱۹۲۸۰۹ نفر از کل بازدیدکنندگان را تشکیل می‌دادند و پس از آن ۱۵۹۲۳۷ بلغاری، ۱۵۲۰۲۶ آلمانی، ۱۳۶۹۵۰ ایرانی و ۶۷۷۹۷ عراقی قرار داشتند.